องค์ประกอบกีต้าร์โปร่ง

กีต้าร์โปร่งที่เราคุ้นเคยกันนั้นมีองค์ประกอบและรายละเอียดต่างๆมากมาย บ้างคนอาจจะยังไม่รู้หรือเข้าใจผิดเกี่ยวหน้าที่ขององค์ประกอบในส่วนต่างๆ รวมถึงชื่อเรียกที่ถูกต้องด้วย วันนี้ร้านเต่าแดงจะมาปูพื้นฐานกันถึงเรื่องนี้กันว่า องค์ประกอบ หน้าที่ และชื่อเรียกขององค์ประกอบต่างๆของกีต้าร์มีอะไรบ้าง ถ้าพร้อมแล้วเราไปเรียนรู้พร้อมกัน

กีต้าร์โปร่งนั้นถ้าจะแบ่งเป็นส่วนประกอบหลักให้เข้าใจง่ายๆก็จะมีด้วยกัน 3 ส่วนหลัก คือ ส่วนหัว ส่วนคอ ส่วนบอดี้ เราจะมาทำความเข้าใจที่ส่วนกันว่ามีองค์ประกอบอะไรบ้าง

ส่วนหัว (Headstock)

ส่วนหัวกีต้าร์ หรือที่เรียกกันในชื่อ เฮดสต๊อก (Headstock) เป็นส่วนที่แสดงเอกลักษณ์ของกีต้าร์จุดหนึ่งที่คนจะจำได้ เพราะไม่ว่าจะเป็นยี่ห้อของกีต้าร์ที่จะอยู่ที่หัวกีต้าร์ หรือรูปทรงของหัวกีต้าร์ที่จะต่างกันออกไปตามแต่ละยี่ห้อ เช่น กีต้าร์โปร่ง Yamaha อาจจะมีรูปทรงของบอดี้ที่เหมือนกับกีต้าร์โปร่ง Enya แต่ก็จะมีส่วนหัวหรือสัญลักษณ์ของยี่ห้อที่ไม่เหมือนกัน ส่วนหัวของกีต้าร์ยัังมีส่วนประกอบอื่นๆอีก คือ

ลูกบิด (Tuning Key)

ลูกบิด เป็นส่วนที่ยึดสายกีต้าร์และเป็นตัวตั้งความตึงความหย่อนของสายโดยการหมุนที่ก้านลูกบิดเพื่อให้ได้เสียงตามต้องการหรือตามโน๊ตของสายนั้น ลูกบิดจะมีด้วยกันหลายวัสดุ ทั้งเหล็ก พลาสติก หรือวัสดุอื่นๆแล้วแต่ผู้ผลิตกีต้าร์ตัวนั้นจะออกแบบ

นัท (Nut)

นัทคือตัวรองสายกีต้าร์จากคอไปถึงลูกบิด อยู่ตรงตำแหน่งบนสุุดของคอกีต้าร์ ทำจากวัสดุหลายแบบทั้ง พลาสติก , กระดูก , ไนลอน หรือวัสดุอื่นแล้วแต่ผู้ผลิิตจะออกแบบ วัสดุในการทำนัทแต่ละแบบก็จะให้เสียงและความรู้สึกต่างกัน จุดสำคัญอีกอย่างของนัทคือ ความสูงของนัท เพราะถ้านัทมีความสูงมากเกินไปจะหนุนสายกีต้าร์ให้สูงขึ้นทำให้เราต้องออกแรงกอดสายมากขึ้น อาจจะทำให้เจ็บนิ้วและเล่นได้ยากมากขึ้น ในทางกลับกันถ้านัทมีความเตี้ยมากเกินไปสายกีต้าร์ก็จะติดเฟรท ทำให้เสียงที่ออกมาไม่ชัดเจนหรือผิดเพี้ยนไป ไม่เพราะอย่างที่ควรจะเป็น

ส่วนคอ (Neck)

องค์ประกอบหลักส่วนต่อมาของกีต้าร์คือ คอ (Neck) คอทำจากไม้หลายชนิดแต่ไม้ที่นิยมนำมาทำคอกีต้าร์กันนั้นมี Rosewood , Mahogany , Maple และอื่นๆอีกมากมาย เชฟหรือรูปทรงของคอก็มีมากมายเช่น Soft U , U , C ,V และอีกมากมาย ขึ้นอยู่กับความถนัดของผู้เล่นเองว่าจะชอบเชฟคอทรงไหน ส่วนประกอบอื่นๆของคอมีดังนี้

ก้านเหล็กขันคอ (Truss Rod)

ก้านเหล็กขันคอหรือ Truss Rod คือเหล็กที่อยู่ด้านในคอ ระหว่างคอกับฟิงเกอร์บอร์ด ช่วยเสริมความแข็งแรงให้กับคอกีต้าร์ และมีความสำคัญอีกอย่างคือเป็นเหล็กที่เราสามารถไขได้ เพื่อควบคุมให้คอของกีต้าร์ตัวนั้น โกร่งหรือแอ่น เช่น ถ้าอยากให้กีต้าร์ของเราคอแอ่นมากขึ้นก็ไขตามเข็มนาฬิกา แต่ถ้าอยากให้คอโกร่งก็ไขทวนเข็มนาฬิกา มีประโยชน์สำหรับการเซ็ทอัพ

ฟิงเกอร์บอร์ด (Fingerboard)

ฟิงเกอร์บอร์ด คือไม้ที่แปะลงไปที่คอกีต้าร์อีกชั้น เพื่อปิด truss rod และเป็นที่ลองรับ เฟรท และ อินเลย์ ฟิงเกอร์บอร์ดทำมาจากไม้หลายแบบ เช่น Maple , Rosewood , Ebony ซึ่งการเลือกใช้ไม้แต่ละแบบก็จะให้เสียงที่ต่างออกไปด้วย

เฟรท (Fret)

เฟรทเป็นส่วนสำคัญมากจุดหนึ่งของกีต้าร์ เพราะเราจะพบว่าในกีต้าร์ราคาถูกมากๆที่ไม่ได้ใส่ใจในเรื่องเฟรท อาจจะทำให้กีต้าร์ตัวนั้นมีเสียงที่เพี้ยนไป ไม่ได้มาตรฐาน วัสดุที่ใช้ทำเฟรทโดยมากแล้วจะเป็น นิเกิ้ล (Nigel) หรือ แสตนเลส (Stainless) ซึ้งเฟรทแต่ละแบบก็จะให้เสียงและความรู้สึกที่ต่างกัน กีต้าร์แต่ละตัวก็จะมีจำนวนเฟรทที่ต่างกันขึ้นอยู่กับความยาวของตัวกีต้าร์ (Scale length) และการออกแบบของผู้ผลิต

อินเลย์ (Inlay)

อินเลย์ คือจุดที่จะบอกตำแหน่งของเฟรทกีต้าร์และเสริมเรื่องความสวยงามของกีต้าร์ มักทำมาจาก มุก , ไม้ , สติกเกอร์ หรือในกีต้าร์ราคาแพงอาจจะเป็น เปลือกหอยหรือไข่มุก ลวยลายของอินเลย์ก็มีแตกต่างกันไปทั้งแบบ จุด , สี่เหลี่ยม , หรือเถาวัลย์ มากมายแล้วแต่ผู้ผลิตจะออกแบบ ตำแหน่งของอินเลย์โดยมากจะอยู่ที่เฟรท 3 , 5 , 7 ,9 12, 15 ,17 ทั้งด้านหน้าและขอบบนของฟิงเกอร์บอร์ด แต่อาจจะมีกีต้าร์บางรุ่นที่ไม่มีิอินเลย์ที่หน้าฟิงเกอร์บอร์ด แต่ก็จะมีขอบด้านบนของฟิงเกอร์บอร์ดแทน

ส่วนลำตัว (Body)

บอดี้เป็นองค์ประกอบหลักที่อาจจะเรียกว่าสำคัญที่สุดก็ได้ เพราะเป็นจุดกำเนิดของเสียงกีต้าร์ บอดี้กีต้าร์แบ่งออกได้เป็น 3 ส่วน คือ ส่วนไม้หน้า (Top) ไม้ข้าง (Side) ไม้หลัง (Back) ไม้ที่นำมาทำก็มีมากมาย เช่น Sitka , Spruce , Walnut , Mahogany , Rosewood , Koa และอื่นๆ ส่วนมากบอดี้กีต้าร์จะเป็นการผสมไม้เช่น ไม้ข้างและหลังเป็น Mahogany แต่ไม้หน้าใช้เป็น Spruce ไม้หน้าของบอดี้ก็สามารถแบ่งออกได้เป็น ไม้แท้ (Solid) กับไม้อัด (Laminate) ซึ่งไม้แบบ Solid จะให้เสียงที่ดีกว่าแต่ก็อาจจะมีราคาที่แพงกว่าไม้แบบ Laminate บอดี้ของกีต้าร์โปร่งนั้นมีหลายทรงมาก เช่น D (Dreadnought) , OM (Orchestar Model) , GA (Grand Auditorium) ในแต่ละทรงก็จะแบ่งออกไปได้อีกว่าเป็นแบบ Cutaway หรือไม่ และก็มีหลายขนาด เช่น 3/4 นิ้ว , 41 นิ้ว , 36 นิ้ว และอีกหลายขนาด ซึ่งไม้ ทรงและขนาดแต่ละแบบก็มีผลกับเสียงด้วยเช่นกัน การเคลือบสีของบอดี้นั้นจะมีทั้งแบบ เคลือบเงา (Gloss Finish) กับ แบบด้าน (Stain Finish) ให้ความสวยงามคนละแบบ แล้วแต่ชอบ

โพรงเสียง (Sound hole)

โพรงเสียง คือรูที่อยู่ตรงบอดี้กีต้าร์เป็นส่วนที่จะรับการสั่นสะเทือนของสายทำให้เกิดการ ก้อง สะท้อน ของเสียง ด้านใน sound hole จะมีการดัดและวางไม้ตามสูตรของแต่ละผู้ผลิต ซึ่งจะให้เสียงที่แตกต่างกันออกไปตามการออกแบบ

ปิ๊คการ์ด (Pickguard)

ปิ๊คการ์ดมีหน้าที่ให้การป้องกันปิ๊คไม่ให้ขีดข่วนกับบอดี้เพื่อไม่ให้เกิดรอยและยังช่วยตกแต่งให้กีต้าร์โปร่งมีความสวยงามมากขึ้น

สะพานสาย (Bridge)

สะพานสายหรือบริดจ์ คือแผ่นไม้ที่แปะอยู่กับบอดี้เป็นตัวรองรับ แซลเดิ้ลและมุดยึดสายอีกทีหนึ่ง ทำมาจากไม้ ไม้ที่นำมาทำมักจะเป็น Rosewood หรือ Ebony

หย่อง (Saddle)

หย่อง หรือ แซลเดิ้ล คือตัวรองรับสายทั้งหกสายซึ่งจะยึดอยู่กับ บริดจ์ วัสดุที่ทำจะเป็น พลาสติก , กระดูก , ไนลอน หรือวัสดุอื่นๆและแต่ผู้ผลิต แซลเดิ้ลเป็นอีกจุดที่จะกำหนดความสูง-ต่ำของสาย โดยที่ความสูงของแซลเดิ้ลจะต้องสัมพันธ์กับนัท

หมุดยึดสาย (Pin)

พินหรือหมุดยึดสายจะทำหน้าที่ในการยึดหรือล็อคสายกีต้าร์ไว้กับบริดจ์ ทำจากวัสดุหลายชนิด เช่น กระดูก หรือ ไม้ชนิดต่างๆ

ไบดิ้ง (Binding)

ไบดิ้งคือเส้นขอบที่อยู่บริเวณขอบกีต้าร์ กีต้าร์บางรุ่นไบดิ้งอาจจะยาวไปถึงคอและหัวของกีต้าร์ อาจจะเป็นแบบที่ลายหรือแค่เป็นสีไม้อย่างเดียว มีไว้เพื่อความสวยงามของกีต้าร์ วัสดุที่ทำจะเป็นพลาสติกแต่ถ้าในกีต้าร์ราคาสูงมักจะใช้ไม้ในการทำไบดิ้ง

ทั้งหมดคือองค์ประกอบหลักของกีต้าร์โปร่งหนึ่งตัวที่เราอยากจะแนะนำและให้ความรู้ไว้ เพื่อเพื่อนๆมือกีต้าร์คนไหนไปอ่านข้อมูลกีต้าร์จากที่อื่นแล้วเจอคำศัพท์หรือชื่อของส่วนประกอบต่างๆของกีต้าร์จะได้เข้าใจตรงกัน หวังว่ารีวิวจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยนะครับ